Саволхои тести аз фанни Назарияи иктисоди

# Неъматҳо ба кадом гуруҳҳо тақсим мешаванд.

– иктисодӣ, ичтимоӣ;

+ табии, иктисодӣ;

– иқтисодӣ, хочагидорӣ;

– хоҷагидорӣ, табии;

– иқтисодӣ инсонӣ.

# Дар замони Сомониён илми иқтисодӣ бо кадом ибора корбурд мешуд:

– Назарияи иктисоди;

+Тадбири манзил;

– Таксимоти меҳнат;

– Осор-ул-боқия;

– Иқтисоди сиёсӣ

# Ақидаи «Мулкҳо ба худованд тааллуқ дорад, ба бандагон барои рузгузаронӣ ва фаъолият пешниҳод карда мешавад… Бандагони мусулмон бояд аз дороии мулки хеш закот супоранд» дар кадом китоб омадааст:

+ Китоби мукаддаси «Куръон»

– Китоби зардуштии «Авесто»

– Китоби «Архашастра»

– Китоби «Тадбири манзил»-и А.Сино

– Китоби «Назарияи иқтисодӣ»

# «Тадбири манзил» мансуби кадом муттафакири халқи тоҷик мебошад:

– Закариёи Розӣ;

– Абурайҳони Берунӣ;

+ А.Ибни Сино;

– Ал-Форобӣ

# «Закот» дар китоби муқаддаси «Ќуръон» аз тарафи ки ва барои кадом табақаи ҷамъият оварда шудааст:

– аз подшохон ба раият;

+ аз молу мулки дороён ба фақирону бепарастон;

– аз соҳибмулкон ба сарбозон;

– аз тарафи давлат ба дороён.

# Мафҳуми иқтисодиёт ин:

– хариду фуруш;

– хоҷагии бозорӣ;

– хоҷагии қишлоқ;

– Системаи бонки;

+ Идораи хоҷагии хонагӣ

# Мафхуми «иқтисодии сиёсӣ» ба кадом намояндаи иқтисодчии классик тааллуқ дорад:

– А.Смит;

– Д.Рикардо;

+ А.Монкреттен,

– К.Маркс,

– Аристотел

# Дар замони муосир илми иктисодӣ номи зеринро дорад:

– Иктисоди сиёси;

+ Назарияи иктисоди;

– Сиёсати иктисоди;

– Иктисоди назарияви;

– Илми иктисоди.

# Дар адабиёти Ѓарб илми иктисодӣ номи зеринро гирифт:

– Модернизм;

– Классицизм;

– Марксизм;

– Анахронизм;

+ Экономикс.

# Фаъолияти хочагидории натурали чиро меомузонад.

+ фаъолияти хочагидорӣ соҳаи фаъолияти одамон барои қонеънамоии неъматҳои зарурӣ;

– ташкил намудани маҳсулот барои фаъолияти хоҷагии ҷамъият;

– истехсоли неъматҳои иктисодии одамон аз муҳити атроф;

– ташкил намудани истеҳсолотро мефаҳмонад.

# Яке аз таърифҳои пурраи предмети «Назарияи иқтисодӣ»-ро интихоб намоед:

– ҷараёни истеҳсолот ва ивазкунии молҳо;

– пул, низоми бонкӣ ва сармоя барои бой гардонидани давлат ва ҷамъият

– бойигарии миллии мамлакат ва ахолии он

+ роҳҳои истифодаи захираҳои маҳдуд барои талаботи беинтиҳои одамон аз ҷониби ҷамъият

# Кадоме аз ин таърифҳо ба предмети «Назарияи иқтисодӣ» муносибат дорад?

– самаранокии истифодаи захираҳо;

– номаҳдудияти захираҳои истеҳсолӣ

+ таъминоти талаботи инсон;

– номаҳдудии бойигариҳои иқтисодӣ.

# Вазифаҳои асосии «Назария иқтисодӣ» дар чист?

+ такрористеҳсол ва тақсимот;

– дарксозӣ ва амалнамоӣ;

– назорат ва ҳавасмандгардонӣ

– методологӣ ва ахборотӣ.

# Омилҳои истеҳсолот ба чанд унсури асосӣ тақсим мешавад:

+ ба чор унсур (мехнат, замин, сармоя фаъолияти сохибкори):

– ба шаш унсур (меҳнат, замин, сармоя фаъолияти соҳибкорӣ, технологӣ, )

– ба ҳашт унсур (меҳнат, замин, сармоя фаъолияти соҳибкорӣ, технологӣ, иттилоотӣ. энергетики, экологӣ)

– ба панҷ унсур (меҳнат, замин, сармоя, фаъолияти соҳибкорӣ, технологӣ, )

# Кадом омили истехсолот хамчун иктисоди , ки ба предмети мехнат таъсир расонида эхтиёчоти одамонро конеъ менамояд, ин:

– омили меҳнат;

– омили сармоя;

– фаъолияти соҳибкорӣ;

+ воситаҳои меҳнат

– воситаҳои истеҳсолӣ

# Дар мехнат се лаҳзаи асосӣ ҷудо шуда меистад:

– микродараҷа, меҳнат, воситаи меҳнат;

– мехнат, предмети меҳнат, воситаи меҳнат;

– воситаи меҳнат, сармоя, омили табии;

+ предмети меҳнат, сармоя, замин;

– замин, меҳнат, моҳона.

# Фаҳмиши талабот:

– объективӣ;

– объективию субъективӣ

– субъективӣ

+ ҳамаи ҷавобҳо дурустанд.

# Сарвати иқтисодӣ:

– маҳдуд ;

– хароҷотҳо ва захираҳоро талаб

мекунад;

– дар ҷараёни истеҳсолот тавлид мешавад;

+ ҳамаи ҷавобҳо дурустанд

#Мафҳуми асосии моликият барои иқтисодчӣ инҳоянд:

+ истифода ва ихтиёрдории сарват;

– идоракунии сарват;

– гирифтани фоиз;
– азхудкунии сарват;

# Моликияти саҳҳомӣ якҷоя вуҷуд дорад бо:

+ моликияти шахсӣ;

– молликияти гурўҳӣ

– моликияти ҷамъиятӣ

– моликияти кооперативӣ

# Яке аз шароитҳои пайдоиши истеҳсолоти молӣ ин аст:

– тақсимоти меҳнат;

– пайдоиши тилло;

– моликияти шахсӣ ба натиҷаҳои истеҳсолот

+ истеҳсолот барои талаботи худ.

# Нархи мол вобаста ба назарияи бозории нарх- ин:

+ баҳои объективии манфиатнокии мол;

– ивазшавии мол;

– ифодаи арзиши пулии мол;

– баҳои субъективии манфиатнокии мол аз тарафи харидор.

# Ҳангоми ченкунии нархи мол пул чунин вазифаро иҷро менамояд:

– воситаи муомилот;

– воситаи андухт

+ ченаки арзиш;

– ҷамъоварии сармоя

# Банкнотаҳо ин:

– ўҳдадории қарзии бонкҳои тиҷоратӣ;
– ўҳдадории қарзии бонки марказӣ;

+ қоғазҳои қимматноки давлатӣ;

– билетҳои бонкӣ.

# Назарияи рафтори истеъмолкунанда пешниҳод менамояд, ки:

+ истеъмолкунанда кўшиш менамояд як қисми даромадашро сарфа созад;

– буҷети истеъмолкунанда боинтиҳост;

– истеъмолкукнанда кўшиш менамояд моли аз ҳама арзонро дастрас намояд.

– истеъмолкунанда кўшиш менамояд, ки манфиати умумро зиёд кардонад.

# Технология ин:

– олоти мехнат ба ашёи табиат;

– мачмуи ашёхо дар истехсолот;

+ мачмуи донишхо оиди усулхо ва воситахои гузаронидани истехсолот;

– ашёе мебошад, ки аз тарафи инсон ба коркард дучор гардидааст.

# Кадом намуди фаъолиятро- фаъолияти хизматрасони меноманд:

– фаъолияти истеҳсолии корхонаҳо, ки ба коркарди маҳсулот машғуланд;

– фаъолияти нави хоҷагидорӣ бо дастовардҳои нави технологӣ;

+ фаъолияти максадноки инсон, ки натичаи фоидаи он дар вакти кор маълум мегардад ва бо каноатмандии ягон намуд талабот вобаста аст;

– инфрасохтори махсуси хочагидори,таъминкунандаи шароитхои умумиистехсолот ва фаъолияти хаётии одамон.

# Таснифи масоили «фармонвари хонавода»,»ҷойнишини вай», «раиси хонавода», «коргузор». «корфармо» дар кадом асар оварда шудааст:

– Китоби мукаддаси «Куръон»

– Китоби «Авесто»

+Китоби «Тадбири манзил»

– Китоби Архашастра.

# Омилхои истехсолот ба таври зерин таксим мешаванд.

– мехнат, неъматҳои моддӣ, табии;

+ табии, моддӣ, инсонӣ;

– инсонӣ, воситаҳои меҳнат, олоти меҳнат;

– инсонӣ , табии, моддӣ;

– табии, моддӣ, воситаҳои меҳнат.

# Ба омилхои мехнат дохил мешаванд:

+ шароитхои табии истехсолот;

– маводҳои моддӣ, неъматҳои фоидаовар;

– донишҳои зарурии техналогия;

– тахнология, воситахои меҳнат;

– воситаҳои меҳнат, неъматҳои фоидаовар

# Мехнат чист:

– таъсири инсон ба предмети мехнат

+ амалиёти бошууронаи инсон бахри тавлиди неъматхои зарури;

– қонеънамоии талаботи инсон;

– ба вучуд овардани неъматхои модди

# Дар истехсолот се дарача чудо шуда меистад:

– меҳнат, макродараҷа, микродараҷа;

– меҳнат, моҳона, макродараҷа;

– микродараҷа , предмети меҳнат, воситаи меҳнат;

– макродарача, сармоя, омили табии;

+ мехнат, сармоя, замин.

# Сармоя хамчун омили истехсолот бо кадом хусусият фарк менамояд:

+ он маҷмуи ресурсҳо ва пулҳое мебошад, ки барои ташкил кардани тавлиди молу хизмат ва гирифтани фоида мебошад:

– ин захираҳои меҳнатӣ ё худ одамоне, ки қобилияти корӣ доранд мебошад;

– ин ҳамаи он захираҳои табиие мебошад , ки барои азнавкорнамои истифода менамоянд, фахмида мешавад.

– он воситаи ғуннамоии сарват аст;

– он ба истеҳсолот таъсири мусбӣ мерасонад.

# Шаклхои сармояро номбар кунед!

– сармояи асоси, сармояи гайриасоси;

+ сармояи асоси ,сармояи гардон;

– сармояи гайриасоси, сармояи гардон.

– сармояи асоси ва истехсоли;

– самояи истехсоли ва гардон

# Ба сармояи асоси дохил мешавад:

– биноҳо, сохтмон, ашё, материалҳо;

+биноҳо, сохтмонҳо ,мошинҳо, дастгоҳҳо;

– мошинҳо, сўзишворӣ, энергия;

– сузишворӣ, энергия, аше, маводҳо;

– биноҳо,энергия, моҳона

# Замин ҳамчун омили истеҳсолот чӣ гуна истифода мегардад:

+ ба мақсадҳои гуногун (истифодаи замин, сохтмон, киштукор ва ғайра);

– барои маблағгузории кохонаҳо ва барои таҷдиди онҳо;

– истифодабарии заминҳои корам, корношоям ва ба даст овардани фоида.

– барои ҳосил намудани маҳсулоти хоҷагии халқ

– барои маблағгузории корхонаҳо барои сохтмон.

# Фаъолияти сохибкорӣ чи гуна хусусиятҳои фарқкунанда дорад?

– соҳибкор ҳамчун соҳиби корхона дар офаридани хусусиятҳои ҳархелаи арзишҳои истеъмолӣ аз ҳисоби ин ё он омил ва ғр. тасаввур карда мешавад;

– ҳамчун фаъолияти махсуси инсон оиди фарохам овардани шароит барои ба ҳам пайваст кардани меҳнату сармоя ва дар асоси таваккат ташкил кардани бизнес;

– истифодабарии ҳамаи омилҳои истеҳсолот, истифодабарии онҳо дар истеҳсолот ва ба таври дилхоҳ ташкил намудани истеҳсолот ва ба даст овардани фоида;

– ба даст овардани фоидаи шахсӣ;

+ ҳамаи дар боло номбаргадида дуруст аст.

# Шаклхои истехсолоти молӣ чудо мешаванд ба:

– истеҳсолоти давлатӣ, моли, сармоявӣ;

+ истеҳсолоти оддии молӣ, истеҳсолоти молии капиталистӣ, истеҳсолоти молии сотсиалистӣ;

– истеҳсолоти марксистӣ, истеҳсолоти капталистӣ;

– истеҳсолоти молии оддӣ ва истеҳсолоти мураккаби капиталистӣ.

# Мол чист?

– натиҷаи истеҳсолот;

– натиҷаи меҳнат;

– воситаи хариду фуруш;

+ ҳамааш дуруст аст.

# Аз руи хусусияти фуруш бозор ба таври зерин таксим мешавад:

– фондию истеъмолӣ;

– суғуртавию асъорӣ;

– яклухту чакана;

– махаллию минтакавӣ;

-миллию байналхалқӣ.

# Моле, ки эквиваленти умуми дорад:

– нефт;

– газ;

– арзиз;

– пахта

– пул

# Системаи бозорхо:

– маҳсулоти истеъмолӣ (меҳнат, коркарди илмӣ, қоғазҳои қимматнок), неъматҳои маънавӣ-воситаҳои истеҳсолот_хизматрасонӣ, сармояҳои қарзӣ- асъорӣ;

+ ҳамаи маҷмуи шароитҳои тараққиёти субъективӣ-материалӣ;

– маъчуи корхои илмию-техники, интелектуали, зехни;

– таъминнамоии истеҳсоли ҳама намудҳои маҳсулот.

# Механизми бозор ин:

– маҷмуи амалиёт ва муносибатҳо оиди ҳаракат ва танзим додану ба як мақсад равона намудани фаъолияти субъект ва объектҳои иқтисодӣ;

– ба ҳам алоқаманд намудани ҳамаи субьектҳои бозорӣ;

– восита, олот, ё худ фишанги иқтисодие мебошад, ки бо воситаи он унсур (шаклу намуд) ва сегментҳои он ба ҳам пайваст карда мешаванд;

+ ҳамаи он дар боло овардашуда дуруст мебошанд.

# Тақозо чист?

– доимию устувори субъектҳои иқтисодӣ;

– такроршаванда ва ба ҳам алокаманди субъектҳои иқтисодӣ;

– қонеънамоии эҳтиёҷу дархост ва ниёзмандӣ нисбат ба неъматҳои иқтисодӣ;

+ ҳамаи он дар боло овардашуда дуруст мебошад.

# Бозор гуфта чиро меомузонанд?

– ҷои хариду фуруш, истеҳсолоти маҳсулот;

+ маҷмуи қарорҳои хариду фуруши молу хизматҳо;

– доираи васеъшавии хоҷагии молию бозорӣ;

– доираи васеи хариду фуруш;

– муносибати харидор ва фурушанда

# Вазифахои бозор чист?

– доираи системаи васеъшавии хоҷагии молию бозорӣ, алоқамандии соҳаи истеҳсолоту истеъмолот, мубодилаи бозорӣ;

– алоқамандии фурушанда бо харидор, назорати нарх аз болои мол;

– иҷронамоии модии назоратчӣ аз болои нарх, иҷронамоии максадҳои фурушандаҳо аз болои пастнамоии нарх;

– ба ҳам овардани харидору фурушанда; ба танзим овардани нархи бозорӣ.

+ ҳамааш дуруст аст

# Бозори озод чи гуна бозор аст?

– бозори озод дорои муносибатҳои озодонаи харидор ва фурушанда;

– бозор аз дахолати давлат ва таъминоти хукукии куҳна озод аст;

– бозор имконият медиҳад, ки харидор моли истеъмолиро бо нархи дастрас харидори намояд;

+ ҳамааш дуруст аст.

# Бозор дар ҳолати мувозинатӣ қарор дорад, агар:

– пешниҳод аз талабот зиёд бошад;

– пешниҳод аз талабот кам бошад;

+пешниҳод ба талабот баробар бошад;

– нархи бозорӣ аз нарзи мувозин зиёд бошад

# Нархи мувозини бозорӣ паст мешавад, агар:

+ талабот кам шавад ва пешниҳод бетағйир монад;

– пешниҳод зиёд гардад ва талабот бетағйир монад;

– талабот зиёд шавад ва пешниҳод бетағйир монад;

– пешниҳод кам гардад ва талабот бетағйир монад.

# Фирма гуфта чи гуна корхонаро меноманд:

– фирма корхонае мебошад, ки дар он коргарон фаъолияти озодонаи истехсоли мебаранд;

+фирма кохонае мебошад, ки дар он сохибкор таваккалхои корхонаро ба уҳдаи худ мегирад;

– корхонаи тиҷоратие мебошад, ки соҳибкор таҷрибаи истеҳсолӣ мебарад;

– корхонае мебошад, ки дар он коргарон фаъолият мебаранд;

– корхонае мебошад, ки соҳиби корхона таҷриба мегузаронад.

# Рақобат гуфта чиро меноманд:

– муборизаи дорандагорни моли хусусӣ барои тоқатпазирии иқтисодиёт;

+ рақобати байни иштироккунандагони хоҷагии бозорӣ барои шароити беҳтари истеҳсолот, хариду фуруши молҳо ва ғайра;

– мустақилияти дарандагони мол оиди истеҳсоли молҳои талаботии мардум;

– мусобикаи байни сохибони корхона;

– мустақилияти соҳибони корхона оиди истехсоли мол.

# Ба усули рақобати одилона дохил мешавад:

– фурўши маҳсулот бо нархҳои аз хароҷотҳои истеҳсолӣ паст;

+ паст кардани нарх ҳангоми паст шудани хароҷотҳои истеҳсолӣ

– баланд бардоштани сифати маҳсулот;

– нусхабардории ноодилонаи молҳо

# Агар фирма дар бозори рақобати комил амал карда, пешниҳоди моли худро кам намояд, пас:

– ба пастшавии нархи бозории маҳсулот оварда мерасонад;

– пешниҳоди мол кам мегардад, вале ба нарх таъсир намерасонад;

– ба баландшавии нарх оварда мерасонад.

+ ҳамаи ҷавобҳо дурустанд.

# Ба олигополия хос аст:

+ истеҳсоли намуди ягонаи мол;

– назорати нарх;

– мавҷудияти якчанд фурушанда

– дохилшавии озод ба бозор

# Ба чорабиниҳои иқтисодии дастгирии рақобат ва мубозираи зидди монополия аз тарафи давлат дохил мешаванд:

– роҳ надодан ба забоняккунии баландшавии нархҳо;

– ҳавасмандгардонии истеҳсолии молҳои ивазшаванда;

– деменополизатсияи маҷбурӣ;

+ дастгирии фирмаҳои нави миёна ва хурд.

# Ба вазифаҳои бозор дохил мешавад:

– идоракунии истеҳсолот;

– Таъмини номунтазами истеҳсолот;

– нархгузорӣ;

+.миёнаравӣ баёни истеҳсол ва истеъмол

# Ҳалли масъалаи «чӣ бояд истеҳсол кард» дар иқтисоди бозорӣ вобаста аст:

– ба худи истеҳсолкунанда;

+ ба ҳаҷми талаботи истеъмолкунанда;

– ба қарорҳои ҳукумат

-ба миқдори зарурии захираҳо

# Масъалаи «чӣ гунна бояд истеҳсол кард» ҳал карда мешавад:

+ дар асоси ҳаҷми талаботи истеъмолкунанда;

– дар асоси ҳаҷми талаботи истеҳсолкунанда;

– дар асоси ҳаҷми талаботи ҳукумат;

– дар асоси махсусгардонии истеҳсолот.

# Дар шароити хоҷагии бозорӣ:

+ фаъолияти хоҷагидории субъектҳои бозор ба воситаи бозор ба амал меояд;

– ахбороти хоҷагидорӣ аз тарафи давлат пешниҳод мешавад;

– моликияти шахсӣ ба ҷамъиятӣ иваз мегардад;

– нарх аз тарафи давлат гузошта мешавад.

# Сохиби моликият шахсе, ки кисми зиёди бозорро ба максади боигарӣ забт менамояд:

+ Монополист;

– Сохибкор;

– Сохиби корхона;

– Истехсолкунанда;

– Сохибкори инфироди

# Концерн, картел, синдикат ва трест ба кадом шакли монополия дохил мешаванд:

+ монополияи сохташуда;

– монополияи легали;

– монополияи табии;

– монополияи умуми;

– монополияи гайрилегали.

# Кадом сохаи иктисодӣ оиди системаи донишҳои назариявию-таҷрибавӣ оиди принсипҳо, усулҳо, воситаҳо ва шаклҳои идоранмоии истеҳсолот маълумот медихад:

– сохаи маркетинг;

+ сохаи менечмент;

– сохаи хизматрасони.

– сохаи бозоршиноси;

# Вазифаи асосии сохибкор аз нуктаи назари И.Шумпетер аз чи иборат аст?

+ ба вучуд овардани неъматҳо, ҷорӣ намудани истеҳсолоти нав, ишғоли ҷой дар бозор, истифодаи ашёи нав, ҷорӣ кардани шакли нави ташкили кор;

– истеҳсоли маҳсулот, ишғоли ҷойхои озоди бозор, истифодаи қувваи корӣ, ба бозор бароварадни маҳсулот;

– бидуни ягон вазифа фаъолияти эчодкори намудан;

– ба вучуд овардани ҷойхои нави корӣ;

– истеҳсол намудани молхои ниёзи мардум

# Сохибкор гуфта киро меноманд?

– дорандаи воситахои зиёди пулию моли;

– сохиби корхонаи шахси;

+ ташаббускор, ташкилотчи ва савдогар;

– савдогар ва ташаббускор;

– дорандаи кори шахси

# Мафхуми бизнес чист?

– фаъолияти сохибкорие мебошад, ки барои ба даст овардани фоида мебошад;

+ маънои кор, фаъолият, шуғл, ки ягон навъи даромад ва фоидаро таъмин менамояд;

– манобеъи иловагию доимии даромад мебошад;

– хариду фуруши молҳо ва ба даст овардани фоида;

– самаранок истифода бурдани воситаҳои истеҳсолӣ.

# Шаклхои бизнесро номбар кунед:

+ хурду миёна, калон

– майда, миёна, бузург;

– калон, бузург, монополи;

– ракобати, калон, хурд;

– калон, монополи, миёна.

# фаъолияти бозор ба конунхои зерин итоат менамоянд:

– табиат;

– ҷамъият;

– физика;

– экономика;

+ талаботу таклифот.

# Сабабхои иқтисодии рафтори молистеҳсолкунанда :

+ Ќонуни талаботу таклифот;

– Ќонуни рақобат;

– Ќонуни арзиш;

– Назарияи махдудият;

– Назарияи нарх

# Картел ин:

– як қатор иттиҳодияҳое, ки маҳсулоти як намудро истеҳсол мекунанд;

– иттифоқи якчанд корхонаҳои саноатӣ мебошад, ки дар он иштироккунандагон маҳсулоти худро дар бозор бо ҳиссаи баробар мефурушанд.

+ монополияе мебошад, ки дар он моликияти хусусии гурўҳи соҳибкорон барои воситаи истеҳсолот ташкил карда мешавад.

– Созишномаи муваққатии байни бонкҳо ё корхонаҳо оиди тиҷорат ва истеҳсолот.

# Созишномаи муваққатии байни бонкҳо ё корхонаҳо оиди тиҷорат ва истеҳсолот ин:

– Картел;

– Трест

– Синдикат;

+ Консерцион

# Литсензия ин:

– иҷозатнома барои истеҳсолот;

+ иҷозатномаи ҳуқуқи фурўши мол;

– Ҳуқуқи доду гирифти мол;

– Созишномаи байни ширкатҳо.

# Монополист ин:

– соҳиби корхонаи истеҳсолӣ;

+ соҳиби моликияти шахсӣ

– Соҳиби корхонаҳои як соҳа;

-Корхонаҳои истеҳсолии як намуди мол

# Даромади умумӣ ин:

– даромад аз фурўши маҳсулот тарҳи хароҷотҳои иқтисодии истеҳсолот;

– арзиши пули ҳамаи маҳсулоти истеҳсолгардида

– даромаде, ки аз фурўши воҳиди ниҳоии маҳсулоти фурўхташуда гирифта шудааст;

+ даромаде, ки аз фурўши ҳамаи маҳсулот ба даст омадааст.

# Даромади миёна ин:

– даромади иловагие, ки аз фурўши воҳиди иловагии маҳсулот ба вуҷуд омадааст;

– даромаде, ки фирма ба хисоби миёна дар як сол гирифтааст;

– даромаде, ки фирма ба ҳисоби миёна аз фурўши маҳсулот ба даст овардааст;

+ фарқияти байни даромад аз фурўш ва хароҷоти миёнаи истеҳсолот.

# Ба бозори мутлақо рақобатноки меҳнат хос аст:

– таъсири иттифоқхои касаба ба дараҷаи музди меҳнат

– ахбороти пурра оид ба ҷойҳои кори холӣ ва дараҷаи музди меҳнат

– идоракунии бозори меҳнат аз тарафи давлат;

+ баробарии шароити хариду фурўши қувваи корӣ.

# Фарқияти замин аз дигар омилҳои истеҳсолот дар он аст, ки вай:

+ миқдоран маҳдуд аст;

– такрористеҳсолшаванда аст;

– ҷой иваз намекунад;

– баҳои арзиши надорад.

# Сармоя дар намуди зерин даромад меорад:

– фоида;

+ фоиз;

– рента;

– дивидент.

# Даромад гуфта чиро дар назар доранд?

+ даромади истехсолкунанда аз фаркияти аслии мол муайян мегардад;

– фоидаи фирма мебошад, ки дар намуди сармоя истифода мегардад;

– фоидаи махсулоти истехсолшудаи фирма мебошад;

– даромади истехсоли;

– фаркияти даромади корхона ва фирма.

# Даромади истехсолкунанда чист?

– истехсолоти яклухти махсулот;

+ даромади мачмуии махсулот ва таъсири он ба фуруши мол;

– фаркияти байни нархи яклухт ва арзиши мол;

– даромад аз фуруши мол;

– даромад аз фоида

# фаъолияти бозор ба қонунҳои зерин итоат менамоянд:

-табиат;

– чамъият;

– физика;

– экономика;

+ талаботу таклифот

# Сиёсати фискали гуфта чи гунна сиёсатро меноманд:

– сиёсати сохторӣ;

+ сиёсати давлати;

– беҳгардонии вазъи иқтисодӣ;

– ҷараёнҳои андозӣ;

– пардохтҳои иҷтимоӣ.

# Шаклҳои муайяни фаъолияти муносибатҳои бозорӣ чунин аст:

-воситаҳои меҳнат, предмети меҳнат ва нарх;

– рафтори истеъмолкунанда ва фурушанда, нарх, ракобат.

– ракобат, воситахои мехнат, нарх;

– нарх, предмети мехнат , ракобат;

– рафтори истеъмолкунанда, воситаи меҳнат, сармоя.

# Мохияти конуни арзиш аз он иборат аст, ки асоси тартиби молхои мубодилавиро муайян менамояд:

– ракобат;

– органҳои давлатӣ;

+ арзиши бозорӣ;

– воситаҳои иттилоот;

– реклама.

# Конуни арзиш вазифахои зеринро ичро менамояд:

+ методологи, хавасмандгардони, танзимкунанда;

– дигаргунсозиҳои қатъӣ, дифференсионӣ,

-ҳавасмандгардонӣ, дигаргунсозиҳои қатъӣ, методологӣ;

– ҳавасмандгадонӣ, тақсимкунанда, дифференсионӣ.

# Сабабхои иктисодии рафтори молистехсолкунанда :

+ Ќонуни талаботу таклифот;

– Ќонуни рақобат;

– Ќонуни арзиш;

– Назарияи маҳдудият;

– Назарияи нарх

# Фаъолияти пурсамари сохибкорӣ аз чунин омилҳо вобаста аст:

– муҳити иҳотагардидаи бозорӣ ва қонунгузорӣ;

– дохилию берунӣ;

– иқтидори зеҳнӣ ва роҳбарӣ карда тавонистан;

– сиёсати иқтисодию андозӣ;

+ идора карда тавонистан ва дониши маркетинги.

# Корхонае, ки дар асоси шартнома якчанд шариконро муттаҳид месозад, ин:

– Корпоратсия;

+ Љамъияти аксионерӣ;

– Љамъияти ҳамкорӣ;

– Корхонаи шахси;

– Корхонаи давлати.

# Органхои болоии хукуматии чамъияти аксионери иборат аст аз:

– Идора;

– Шурои директорон;

+ Маҷлиси аксионерон;

– Шурои назорати;

– Президент

# Низоми мачмуии ташкили истехсолот, таъмин ва идоранамои ин:

+Менежмент;

– Маркетинг;

– конъюктура;

– нархгузорӣ;

– бозоршиносӣ

# То мехнат музди кор чунин хисоб мешавад:

– пардохт барои меҳнат;

– фоидаи тиҷоратӣ;

– даромади шахсӣ;

+.нархи қувваи корӣ;

– даромади оилави.

# Дар меҳнат музди кор чунин ҳисоб карда мешавад:

+ пардохт барои меҳнат;

– фоидаи тиҷоратӣ;

– даромади шахсӣ;

– нархи кувваи кори;

– даромади оилавӣ.

# Даромади шахси хукукӣ ё воқеӣ, ки барои моликияти замин ҳуқуқ доранд, ном дорад:

– фоиз;

– фоидаи тиҷоратӣ;

– воситаи меҳнат;

+ рента;

– предмети мехнат.

# Муносибати асъори миллӣ бо асъори дигар мамлакатҳо ном дорад:

– воҳиди пули миллӣ;

+ мубодилаи асъор;

– эмиссияи пулӣ;

– миқёси нархҳо;

– инфлятсия.

# Илми бозоршиносӣ чӣ ном дорад?

+ Маркетинг;

– Менеджмент;

– Назарияи иктисоди;

– Иқтисодшиносӣ;

– Бозоршиноси.

# Музди кор ин:

– массаи неъмату хизматрасониҳои реалӣ;

+ нархе, ки барои истифодабарии меҳнат дар муддати муайяни вақт мебошад;

– ҳаҷми талабот ба меҳнат;

– адои меҳнати баробар.

# Музди кор чанд хел мешавад:

– музди кори номиналӣ ва ҷудронӣ

– музди кори истеъмолӣ ва истеҳсолӣ;

+ музи кори реалӣ ва номиналӣ;

– музди кори меҳнат ва адои хизмат.

# Маблағгузории фирма барои таҷдид (азнавкунӣ)-и техника ва технология аз кадом намуди сармоя ҷудо мешавад:

– аз сармояи гардон;

+ аз сармояи асоси;

– аз ҳар ду намуди сармоя;

-ҷавобҳо дурустанд.

# Унсурҳои иловагии омилҳои истеҳсолот:

– технология, экология;

– энергетика, иттилоот;

– иттилоот,технология;

+ ҳамаи ҷавобҳо дуруст аст.

# Менеҷмент ин:

– бозоргонӣ;

+ мудирият(идора);

– сармоягузорӣ;

– таҷдид.

# Маркетинг ин:

+ бозоргонӣ;

– мудирият(идора);

– сармоягузорӣ;

– таҷдид

# Шарҳи дурусти «Идораи хоҷагии хонагӣ»- ин:

– чорводорӣ;

+ иқтисодиёт

– истеҳсолот;

– савдо.

# Унсурҳои асосии омилҳои истеҳсолот:

– соҳибкорӣ, технологӣ, иттилоот,энергетикӣ

– замин, сармоя, технология, иттиллоот;

+ меҳнат, замин, сармоя, соҳибкорӣ;

– экологӣ,меҳант, сармоя,иттилоот,

# Маҷмўи донишҳо оиди усулҳо ва воситаҳои гузаронидани истеҳсолот ин :

+ технология;

– фаъолияти соҳибкорӣ;

– иттилоот;

– истеҳсолот.

# Маҷмўи ресурсҳо ва пулҳое, ки барои ташкил кардани тавлиду молу хизмат ва гирифтани фоида мебошад, ин:

+ сармоя;

– замин,

– соҳибкорӣ;

– сарвати табии.

# Биноҳо, мошинҳо, сохтмонҳо,дастгоҳҳо дохил мешавад ба:

– сармояи гардон;

+ сармояи асосӣ;

– сармояи ғайриасосӣ;

– сармояи истеҳсолӣ.

# Заминро бо кадом мақсадҳо истифода мебаранд:

– барои кишту кор;

барои сохтмон;

– барои истифодабарӣ;

+ ҳамаи ҷавобҳо дурустанд.

# Маҷмўи амалиёт ва муносибатҳо оиди ҳаракат ва танзим додану ба як мақсад равона намудани фаъолияти субъект ва объектҳои иқтисодӣ дохил мешавад ба:

– хариду фурўш;

+ механизми бозор;

– истеҳсолот;

– фаъолияти соҳибкорӣ.

# Маҷмўи қарордодҳои хариду фурўши молу хизматҳо дохил мешавад ба:

+ омўзиши бозор;

– омўзиши соҳибкорӣ;

– омўзиши маркетинг;

– омўзиши менеҷмент.

# Доираи васеъшавии системаи хоҷагии молию бозорӣ, алоқамандии соҳаи истеҳсолоту истеъмолот, мубодилаи бозорӣ дохил мешавад ба:

– ба вазифаи соҳибкор;

+ ба вазифаҳои бозор;

– ба вазифаҳои рақобат;

– ба вазифаҳои монополия;

# Ба монополияи сохташуда дохил мешавад:

– Концерн;

– Картел;

– Синдикат ва Трест.

+ ҳамаи ҷавобҳо дуруст аст.

# Ташаббускор, ташкилотчӣ, савдогар ба кадом намуди фаъолият дохил мешавад:

– Менеҷерӣ;

– Соҳибкорӣ;

– Савдогарӣ,

– Коргарӣ

# Пул чи гуна мол аст:

+ моле, ки эквиваленти умумӣ дорад;

– моли истеҳсолӣ;

– моли додугирифт;

– қобилияти харидорӣ доштан.

# Кадом намуди бизнес хусусияти ноустуворӣ дорад:

– хурд;

– калон;

+ миёна;

-ягон таи онҳо.

# Микроиқтисод чиро меомўзад:

-шумораи кормандон дар хоҷагии халқ;

+ давраҳои иқтисодӣ;

– дараҷаи умумии нарх;

– омилҳое, ки талаботи молҳои ҷудогонаро муайян менамоянд.

# Макроиқтисод чиро меомўзад:

– иқтисодиёти мамлакатҳоро меомўзад;

– дараҷаи нархҳои бозориро меомўзад;

– шуғли пурраи кормандонро меомўзад;

+ истеҳсолот ва тақсимотро меомўзад.

# Фаҳмиши талабот:

– объективӣ;

субъективӣ;

объективию субъективӣ;

+ ҳамаи ҷавобҳо дурустанд.

# Сарвати иқтисодӣ:

– маҳдуд;

– дар ҷараёни истеҳсолот тавлид мешавад;

– хароҷотҳо ва захираҳоро талаб мекунад.

+ ҳамаи ҷавобҳо дурустанд

# Вазифаҳои асосии соҳибкор иборат аст аз:

– ҳамҷоякуни омилҳои истеҳсолот дар як ҷараёни истеҳсолӣ;

– ҷустуҷўи роҳи самараноки ҳамҷоясозии омилҳо, ки фоидаро дар назар дорад;

– ҷавобгарии моддӣ. Таваккалӣ

+ҳамаи ҷвобҳо дурустанд.

# Намудҳои моликият чанд хел мешаванд:

– чор хел: шахсӣ,ҳуқуқи,ғайришахсӣ, ҷамъиятӣ;

+ ду хел: шахсӣ ва ҷамъиятӣ;

– се хел: шахсӣ, ғайришахсӣ, давлаӣ.

– ягон хел намешавад.

# Маҳсулоте, ки барои фурўш истеҳсол карда мешавад:

– пул;

– моликият,

+ мол;

– технология.

# Воситае, ки аз як мол ба моли дигар ё ба пул иваз мешавад:

– мубодила;

+ нарх;

– пул;

– меҳнат.

#Моле, ки баробарвазнии (эквивалентии) тамоми молҳои дигарро ифода карда, фурўшанда ба сифати воситаи пардохт мегирад:

+ пул;

– нарх ;

– меҳнат;

– сармоя.

# Вазифаҳои пул:

– ченаки арзиш;

– воситаи муомилот

– воситаи андўхт ва пардохт

+ ҷавобҳо дурустанд.

# Нархи мол вобаста ба назарияи бозории нарх- ин:

+ баҳои объективии манфиатнокии мол;

– ивазшавии мол;

– ифодаи пулии арзиши мол;

– баҳои субъективии манфиатнокии мол аз тарафи харидор.

# Вазифаи пул ҳангоми ченкунии нархи мол:

– воситаи муомилот;

– воситаи андўхт;

+ ченаки арзиш;

– ҷамъоварии сармоя.

# Унсурҳои асосии бозор инҳоянд:

– талабот;

– пешниҳод;

нарх ва рақобат

+ ҷавобҳо дурустанд.

# Мувофиқи қонуни талабот- агар нарх дар бозор баланд шавад ,пас:

+ талабот ба мол кам мешавад;

– талабот зиёд мегардад.

– талабот бетағйир мемонад.

– талабот пасту баланд мешавад.

#Мувофиқи қонуни талабот – агар дар бозор нарх паст шавад, пас:

– талабот ба мол кам мешавад;

+ талабот ба мол зиёд мегардад;

– бетағйир мемонад;

– паст мефарояд.

# мувозинати бозорӣ ин:

– баробарии молу маҳсулот;

– нархи мувозини молҳо;

+ талаботи бозор бо пешниҳод баробар аст.

– қобилияти харидорӣ доштан.

# Сохтори бозор, ки моли дигари ивазшаванда надорад, як фурўшанда ба тамоми харидорон молро пешниҳод менамояд, ин

– монополияи тоза;

– монополияи комил;

– монополияи нокомил,

+ рақобати монополӣ.

# Ба усули рақобати одилона дохил мешаванд:

– фурўши маҳсулот бо нархҳои аз хароҷотҳои истеҳсолӣ паст;

+ паст кардани нарх ҳангоми паст шудани хароҷотҳои истеҳсолӣ;

– баланд бардоштани сифати маҳсулот;

– нусхабардории ноодилонаи молҳо.

# Рақобати комил ифода менамояд:

+ дар бозор истеҳсолкунандагони бисёри молҳои гуногун мавҷуданд;

– танҳо як харидори маҳсулоти номбурда мавҷуд аст;

– мамониатҳои дохилшавӣ ба бозор вуҷуд надорад:

– ахбороти фурўшандагон ва харидорон оид ба бозор маҳдуд аст.

# Ба олигополия хос аст:

– назорати нарх;

+ истеҳсоли намуди ягонаи мол;

– мавҷудияти якчанд фурўшанда;

– дохилшавии озод ба бозор.

# Нархгузории озод дар натиҷаи чӣ ба вуҷуд меояд:

– дар натиҷаи бисёристеҳсолӣ

– дар натиҷаи пастшавии нархи молҳо

– дар натиҷаи баланд будани сифати маҳсулот

+ таъсири талабот ва пешниҳод.

# Барои иқтисоди бозорӣ хос аст:

– азхудкунии моликияти давлатӣ;

– рақобат;

– ҷавобгарии давлат ба натиҷаи фаъолияти хоҷагидорӣ;

+озодии иқтисодии истеҳсолкунандагон ва истеъмолкунандагон.

# Вазифаи бозор ин:

– идоракунии истеҳсолот;

– нархгузорӣ;

– таъмини номунтазами истеҳсолот;

+ миёнравӣ байни истеҳсол ва истеъмол

# Сармояи асосӣ:

– дар як давраи истеҳсолот фаъолият менамояд;

– арзиши худро пурра ба маҳсулоти тайёр мегузаронад;

+ арзиши худро қисм ба қисм ба маҳсулоти тайёр мегузаронад;

– шакли натуравӣ-модди худро дигар менамояд:

# Сармоя дар намуди зерин даромад меорад:

+ фоида;

– рента;

– фоиз;

– дивидент.

# Неъматҳо ба чанд гуруҳ тақсим мешаванд.

+ табии, иктисодӣ;

– иқтисодӣ, хочагидорӣ;

– хоҷагидорӣ, табии;

– иқтисодӣ инсонӣ.

– иктисодӣ, ичтимоӣ;

# Илми иқтисодӣ дар замони Сомониён чӣ гуна корбурд мешуд:

– Назарияи иктисоди;

– Таксимоти меҳнат;

– Осор-ул-боқия;

– Иқтисоди сиёсӣ

+Тадбири манзил;

# Ақидаи «Мулкҳо ба худованд тааллуқ дорад, ба бандагон барои рузгузаронӣ ва фаъолият пешниҳод карда мешавад… Бандагони мусулмон бояд аз дороии мулки хеш закот супоранд» дар кадом китоб омадааст:

– Китоби зардуштии «Авесто»

– Китоби «Архашастра»

– Китоби «Тадбири манзил»-и А.Сино

– Китоби «Назарияи иқтисодӣ»

+ Китоби мукаддаси «Куръон»

# Китоби «Тадбири манзил» мансуби:

– Закариёи Розӣ;

– Абурайҳони Берунӣ;

– Ал-Форобӣ

+ А.Ибни Сино;

# Дар китоби муқаддаси «Ќуръон» «Закот» барои ки оварда шудааст:

– аз подшохон ба раият;

– аз соҳибмулкон ба сарбозон;

– аз тарафи давлат ба дороён.

+ аз молу мулки дороён ба фақирону бепарастон;

# Мафҳуми иқтисодиётро номбар намоед , ин:

– хариду фуруш;

– хоҷагии бозорӣ;

+ Идораи хоҷагии хонагӣ

– хоҷагии қишлоқ;

– Системаи бонки;

# «Иқтисодии сиёсӣ» ба кадом намояндаи иқтисодчии классик тааллуқ дорад:

– А.Смит;

– Д.Рикардо;,

– К.Маркс,

-Аристотел

+ А.Монкреттен

# Илми иктисодӣ дар замони муосир номи зеринро дорад:

– Иктисоди сиёси;

– Сиёсати иктисоди;

– Иктисоди назарияви;

– Илми иктисоди.

+ Назарияи иктисоди;

# Мувофиқи қонуни талабот- агар нарх дар бозор баланд шавад ,пас:

– талабот зиёд мегардад.

– талабот бетағйир мемонад.

– талабот пасту баланд мешавад.

+ талабот ба мол кам мешавад;