Ботаника
-
Бофтаи хосилкунанда(Меристема)
Бофта- ин маҷмӯи ҳуҷайраҳое мебошад, ки сохт ва пайдоиши якхела дошта, як вазифаи муайянро иҷро мекунанд. Танаи растании дараҷаи олӣ зиёда аз сад хел ҳуҷайраҳоро дар бар мегирад. Мафҳум дар бораи бофта – ҳамчун гурӯҳи ҳуҷайраҳои якхела аввалин бор дар корҳои Малпигӣ ва Грю омадааст. Мафҳуми бофтаро аввалин бор Н.…
Подробнее » -
Асосхои илмии ботаника
Муқаддимаи фан. Асосҳои илмии ботаника Нақша: Замина ва пайдоиши илмии фан.Алоқамандии фан бо дигар илмҳо.Роли ботаника дар пешбарии илмҳои кишоварзӣ.Тараққиёбии ин фан дар пешрафти Тоҷикистон ва аҳамияти он. Ботаника аз калимаи лотинии «ботанэ» гирифта шуда, маънояш сабза алаф гиёҳ мебошад. Ин илм аз замонҳои қадим арзи вуҷуд дошта, ба туфайли…
Подробнее » -
Омили антропогени
Таъсири одам ба растанй аз замонҳои қадим сар шуда, ҳоло дар миқьёси васеь давом карда истодааст. Муҳити атрофро ифлос кардани корхонаҳои саноатй, мелиоратцияи заминҳои ботлоқй дар минтақаи ғаирисиёҳзамин ва дигар фао-лияти одам боиси кам шудан ва ҳатто тамоман барҳам хурдани ҳудуди паҳншавии як растанй ё васеъ гардидани ҳудуди паҳншавии дигар…
Подробнее » -
Омилхои биотики
Ба растанӣ натанҳо омилҳои табиати ғайри зинда, балки организмҳои зиндаҳам таъсир мераасонад. Микро организмҳо, ҳайвонот, одам ва растанӣ ба ҳамдигар таъсир мерасонанд. Таъсири одам ба олами наботот ҳаматарафа мебошад, ки онро ҳамчун омили антропогенӣ, дида баромадан лозим меояд. Дар ҳаётӣ растани микроорганизмҳои, ки дар хок ҷойгиранд, роли калон мебозанд. Дар…
Подробнее » -
Омилхои абиотики
Роли омилҳои иқлим. Дар ҳаёти растанӣ равшанӣ роли муҳим мебозад. Дар киштзорҳои ғавс камқувват шудани пояҳои ғалладона боиси ба рeи замин хобидани растанӣ мегардад. Ин бештар ба нарасидани равшанӣ вобастааст. Равшанӣ ба растанӣ на танҳо дар процессҳои физиологӣ ба инкишофу сабзиши он таъсир мерасонад . Fайр аз ин равшанӣ ба…
Подробнее » -
Тухм ва мева. Инкишофи тухм ва муғчатухм
Тухм ва мева баъди бордоршавӣ инкишоф меёбанд. Тухм аз муғҷатухм ва мева аз ғӯраки гул ба вуҷуд меоянд. Одатан тухми бисёр растаниҳои гулкунанда аз ҷанин ва эндосперм – (бофтаи дорои моддаҳои захиравӣ) иборат аст. Дар баробари тамом шудани бордоршавии дукарата аз ҳуҷайратухм ҷанини тухм, ва ядрои марказӣ тухммуғҷа –…
Подробнее » -
Бордоршавии дучанда дар растанихои гулдор
Протсесси бордоршавии растаниҳои пӯшидатухм мураккаб аст ва танҳо баъди гарднокшавӣ ба амал меояд. Сабзиши гард дар гардгираки модина. ҳар як дона гард (микроспора) ҳанӯз дар гарддон воқеъ гашта, пеш аз сабзиш хеле тағир меёбад. Ядрои донаи гард дар дохили микроспора ба ду тақсим мешавад, дар натиҷаи и н ҳуҷайраи—генеративӣва …
Подробнее » -
Сикли инкишофи растанихои пушидатухм
ГУЛ. Гул аз навдаи бешохаи кӯтоҳ иборат аст, ки барои афзоиши ҷинсӣ ва пайдоиши тухми нав ва мева мувофиқ кунонда шудааст. Узвҳои гул баргҳои шаклан тағьирёфта мебошанд, ки яке аз онҳо ба спораташкилдиҳӣ қобил аст ва дигараш баргҳои пӯшиши соф мебошад.Баргҳои спораташкилкунанда–спорафиллҳо ду навъ мешаванд: микроспорафиллҳо ва мегаспорафиллҳо. Микроспорафиллҳои гул-наринаи…
Подробнее » -
Сикли инкишофи растанихои сузанбарг
Растаниҳои тухмдиҳанда бо ёрии тухм меафзоянд, ки дар растании модина баъди бордоршавӣ пайдо шуда, аз ҷанини дорои захираи моддаҳои ғизоӣ иборатанд. Тухм аз растании модина ҷудо, ҳамчун растании нав месабзад. Растаниҳои тухмдор бевосита бо спораҳо намеафзоянд; дар сикли инкишофи онҳо спораҳо пеш аз протсесси ҷинсӣ, яъне гаметофитҳои ниҳоят редуксия кардашуда,…
Подробнее » -
Сикли инкишофи сархасшаклон
Сархаси оддии ҷангалӣ – орляк, ки намояндаи сархасҳои баробарспора мебошад, аз ушнаҳо бо аломатҳои зерин фарқ мекунад: 1) Дар сикли инкишофи сархасмонандҳо фазаи диплоидӣ – спорофит афзалият дорад; 2) гаметофит ва спорофит узвҳои мустақил мебошад ва якҷоя зиндагӣ намекунанд. Ивазшавии фазаҳои ядроӣ ва бонавбатии хели сархаси орляк ба тариқи зерин…
Подробнее »